Apostoł jedności
Gdyby Jozafat Kuncewicz
żył w czasach pierwszych chrześcijan, prawdopodobnie jego życie byłoby
opisane w Dziejach Apostolskich – tak wielkie były owoce jego świętości.
Był Rusinem. Jego życie i męczeństwo stało się dla wielu ludzi różnych krajów, kultur i pokoleń świadectwem jedności, powszechności i różnorodności Kościoła. Św. Jozafat urodził się we Włodzimierzu na Wołyniu. Były to czasy, gdy zwierzchnicy Kościoła prawosławnego w Rzeczypospolitej w trosce o dobro dusz i jedność wyznawców Chrystusa podpisali unię z Kościołem rzymskim, tym samym dając początek Kościołowi unickiemu, który miał zachowywać liturgie prawosławną, uznając jednocześnie zwierzchnictwo Ojca Świętego. W tym czasie Jan (takie imię św. Jozafat otrzymał na chrzcie) był jeszcze małym chłopcem. Kiedy matka po raz pierwszy poprowadziła go do kościoła, w przedsionku świątyni zobaczył on krzyż z wizerunkiem ukrzyżowanego Zbawiciela. Chłopiec zapytał, kim jest ten człowiek? „To jest Zbawiciel nasz, Jezus Chrystus, który za nasze grzechy poniósł śmierć na krzyżu” – odpowiedziała matka. Wówczas przyszły Święty odczuł, jakby iskra przeszła przez jego ciało. To zdarzenie wywarło wielki wpływ na jego życie duchowe. Gdy Jan podrósł rodzice wysłali do Wilna. Tam miał on pomagać w zakładzie kupieckim. Jednak chętniej oddawał się czytaniu literatury religijnej, niż prowadzeniu interesów. Uczęszczał również do różnych cerkwi na nabożeństwa i oddawał się modlitwie indywidualnej. Nabożeństwa, a zwłaszcza Liturgia Godzin Kościoła Wschodniego, stały się dla niego szkołą teologii. Poczuł powołanie do życia zakonnego. Wstąpił do zakonu bazylianów do klasztoru Trójcy Przenajświętszej. Klasztor ten przebywał w tym czasie w stanie opłakanym. Było w nim kilku starszych mnichów, ale żaden z nich nie trzymał się Reguły. Nikt nie mógł podjąć się jego kierownictwa duchowego. Jozafat musiał sam poprzez modlitwę i lekturę duchową formować swoje wnętrze. Wielki wpływ na młodego zakonnika wywarły spotkania i rozmowy z księżmi jezuitami z Akademii Wileńskiej. O św. Jozafacie mówi się zwykle w związku z jego śmiercią męczeńską, a przecież lata spędzone w klasztorze były przygotowaniem do złożenia ofiary z życia dla Chrystusa i jedności Jego owczarni. Oddawał się ascezie i modlitwie, a najbardziej ulubionym jego dziełem było czytanie i przepisywanie ksiąg religijnych.
Lektura żywotów świętych stopniowo przygotowywała go do przyjęcia męczeńskiej śmierci. Czytał chętnie dzieła o Kościele i utwierdzał się w przekonaniu, że musi on zachowywać jedność pod rządami następcy św. Piotra – biskupa Rzymu. Św. Jozafat był głęboko rozmiłowany we własnej tradycji i liturgii. Nie przeszkadzało mu to w przyjęciu całym sercem unii. Poprzez swoją postawę stał się wielkim świadkiem jedności. Udowadniał przeciwnikom unii, że należąc do Kościoła katolickiego, nie trzeba zrzekać się swojej tożsamości. Gdy Jozafat z czasem został przełożonym klasztoru, zaczął reformować życie zakonne. W duchu nauki Ojców Wschodnich – założycieli życia zakonnego, korzystając również z dorobku Kościoła Zachodniego, a szczególnie z uchwał Soboru Trydenckiego, odradzał on najpierw upadający wileński klasztor. Później kilka innych klasztorów dołączyło się do reformy. Jozafat wszędzie posyłał młodych zakonników, swoich uczniów. Tak powstało wiele klasztorów, m.in. w Supraślu koło Białegostoku. Posługę przełożonego klasztoru przyszły męczennik pełnił tylko trzy lata. Świętość Kuncewicza zdawały się dostrzegać swym instynktem nawet zwierzęta. Istnieje na ten temat kilka opowieści. Jedna z nich mówi, że pewna kobieta rozzłoszczona zabiegami św. Jozafata, który chciał ją nawrócić, poszczuła go potężnymi brytanami. Znane jednak z agresywności psy podbiegły do świętego i zaczęły się do niego łasić. Wtedy w kobiecie coś pękło i poprosiła o spowiedź. W 1618 r. Jozafat został powołany na nowy urząd – arcybiskupa w Połocku. Jego diecezja obejmowała prawie całą Białoruś. Sytuacja religijna w niej wyglądała przerażająco. Katedra była mocno zniszczona, klasztory prawie puste. W wielu parafiach biskupa nigdy nie widziano. Księża znajdowali się pod presją szlachty. Msza św. sprawowana była bardzo rzadko, kazań nie głoszono. Na dodatek przeciwnicy unii rozpowszechniali pisma, nazywając nowego Arcybiskupa zdrajcą, który chce się wyrzec własnej tradycji i poprzerabiać kościoły wschodnie na łacińskie.
Nawet pałac biskupi uczynił schroniskiem dla bezdomnych, sam zajmując najmniejszą izbę. Ale, co było najbardziej istotne, trzymał się we wszystkim tradycji Kościoła Wschodniego, udowadniając swoim przeciwnikom, że jedność Kościoła jest drogą do jego odrodzenia. Jednak przeciwnicy jedności nie zaprzestali swoich starań o zniesienie unii. Nie mogąc prawdą zwalczyć Arcybiskupa, starali się oni odizolować go od ludu. A kiedy i to nie udało się, posunęli się do podstępu, kłamstwa i buntu. To, co zdarzyło się 12 listopada 1623 r. nie było dla abp. Jozafata zaskoczeniem. Był on świadom wrogości i niebezpieczeństwa. Ale również świadom był i swoich obowiązków pasterskich, które pełnił do ostatniej chwili. W dniu swojego męczeństwa, po odprawieniu jutrzni, Arcybiskup wrócił do swojego pałacu, ale tam już zebrał się tłum. Buntownicy wyłamali bramę pałacu i zaczęli bić czeladź Arcybiskupa. Jozafat wyszedł do tłumu, prosząc o litość dla swoich ludzi.
Jakież było zdumienie oprawców, gdy obdarłszy zwłoki z szat zobaczyli włosiennicę. W końcu pociągnięto ciało ulicami miasta w stronę rzeki; przywiązali mu do szyi kamienie i utopiono. Było to 12 listopada 1623 roku. Po sześciu dniach, gdy przyszło otrzeźwienie po okropnej masakrze, zaczęto go szukać. Odnalezione ciało, pomimo kilkudniowego przebywania w wodzie, zachowało się nienaruszone. Buntownicze miasto spotkała surowa kara. Lecz największą karą dla mieszkańców była szerząca się świadomość, że zabili oni Świętego. Po wydobyciu ciała z rzeki przewieziono je do Połocka. Już wtedy dokonywały się za przyczyną Jozafata liczne nawrócenia i uzdrowienia, które potwierdzały jego świętość. Krew św. Jozafata stała się nasieniem wiary. Otaczał on swoją opieką modlitewną Kościół unicki, który rozwijał się aż do gwałtownego skasowania go w wieku XIX. Sam Jozafat został ogłoszony błogosławionym w 20 lat po śmierci, a świętym w 1867 r., kiedy szerzyły się prześladowania unii na Podlasiu. Męczeński los spotkał nie tylko samego Świętego. Nawet jego ciało po śmierci doznało prześladowań. Taką nienawiść żywili do Apostoła Jedności ci, którzy pragnęli wykorzystać rozłam kościelny dla swoich celów politycznych. W czasie wojny Rzeczpospolitej z Rosją 1653 r. relikwie św. Jozafata były przechowywane w różnych miejscach Rusi, Litwy i Polski. Potem w roku 1705 car Piotr I szukał ciała Świętego, aby je spalić. Nie znalazł go i urządził masakrę jego zakonników w katedrze św. Sofii w Połocku. Relikwie trafiły do Białej Podlaskiej pod opiekę Radziwiłłów. Tam szerzył się kult Świętego. Przychodzili do niego liczni pielgrzymi i doznawali wielkich łask. Po skasowaniu unii kult nie zanikł, ale wręcz przeciwnie, szerzył się wśród prześladowanych unitów podlaskich.
<---- Sarkofag św. Jozafata w bazylice św. Piotra w Rzymie
Losy relikwii św. Jozafata - zob.: http://www.suprasl.org/dok/Losy%20_relikwii.pdf
Prezentacja relikwii św. Jozafata Niedzielę modlitw o jedność chrześcijan 24 stycznia 2010 r. przeżyliśmy w łączności z apostołem jedności św. Jozafatem Kuncewiczem, który mimo -20° mrozu był z nami w swoich Relikwiach.
Prezentacja Relikwii odbyła się w odrestaurowanym przez Zakład Brązowniczy Krzysztofa Bielińskiego w Poznaniu relikwiarzu z XVII wieku. Witraż poświęcony św. Jozafatowi, jak i procedura związana ze znalezieniem zakładu, który podjął się odnowienia zabytkowego relikwiarza, dostarczenie go oraz odebranie wskazywały, że ktoś tym kierował. Uroczystość nie była w ogóle zapowiadana. Widocznie św. Jozafat sam upomniał się o swoje godne miejsce w naszej parafii.
Msza św. zakończyła się błogosławieństwem zebranych wiernych. Każdy miał też okazję przez chwilę spojrzeć na umęczone relikwie Męczennika; osobiście prosić Go o jedność w Kościele, w parafii, w rodzinach, w zakładach pracy oraz polecać Mu swe indywidualne problemy. Były to wzruszające chwile, które na pewno na długo pozostaną w pamięci.
Obecna podstrona powstała 23 stycznia 2010 r. w dniu prezentacji Relikwii.
Modlitwa do św. Jozafata
Boże, Ty dałeś nam w św.
Jozafacie,
Św. Jozafacie apostole jedności prowadź nas, zjednocz nas w świętym Kościele.
Unia brzeska - połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dokonane w Brześciu Litewskim w 1596 roku. Część duchownych prawosławnych i wyznawców prawosławia uznała papieża za głowę Kościoła i przyjęła dogmaty katolickie, zachowując bizantyjski ryt liturgiczny. Następstwem unii brzeskiej był podział społeczności prawosławnej na zwolenników unii - unitów i przeciwników - dyzunitów.
@ Święty Jozafat Kuncewicz, męczennicy pratulińscy, święta Tereska i Archanioł Rafał, to święci, których szczególnie ukochałem. Jestem przekonany, że dzięki nim szczęśliwie wróciłem z Niemiec do domu, mogłem być na uroczystym dniu błogosławieństwa relikwiami świętego Jozafata i to za ich przyczyną Bóg uwolnił mnie od dodatkowej i ciężkiej pracy. Chwała Tobie Panie. /Robert, 30 I 2010/
|
|
|
Klasztorne życie
spędzał na modlitwie i pracy, nie stronił od umartwień ciała,
ofiarowując to wszystko za nawrócenie schizmatyków. Zachowywał wszystkie
posty, sypiał często na podłodze, praktykował samobiczowanie. Na ciele
nosił szorstką włosiennicę; piersi i biodra okręcał łańcuszkiem z
Święty niechętnie
przyjął nowy urząd, w głębi serca pozostając zwykłym zakonnikiem. Jednak
gorliwie pełnił posługę biskupią do samej śmierci. Zajął się odrodzeniem
Kościoła materialnie i duchowo. Wyremontował katedrę św. Sofii w
Połocku, budował kościoły i klasztory. Wizytował parafie, głosił słowo
Boże, bronił duchowieństwa i wiernych od ucisku ze strony możnych.
Pomagał biednym do takiego stopnia, że sam zaczął cierpieć
niedostatek. 
Kiedy święty chciał
uspokoić krzykaczy rzucono się nań z okrzykiem: „Bij, zabij papistę,
łacinnika!”. Jeden ze złoczyńców uderzył świętego pałką, drugi
toporem rozrąbał głowę (stąd atrybutem świętego jest topór). Wywlekli
ciało na podwórze i tam strzelano w niego z samopałów, kopano, pluto i
szarpano. Bili martwe już ciało, drwiąc z jego godności pasterskiej.
Wyrywano mu włosy z brody, siadano na nim, obrzucano błotem. Zabito jego
psa; porąbano w kawałki i rozrzucono je na jego ciele, aby jeszcze
bardziej go znieważyć przez zmieszanie jego krwi z krwią zwierzęcą.
Postawiono wreszcie trupa na nogi i szydzono: „Czyż dzisiaj nie
niedziela? Trzeba ci mówić kazanie arcybiskupie!”
Prezentacja
ta odbyła się na wszystkich 
